Menenjit
Beyin zarının viral, bakteriyel ve mantar etkenleri ile enfeksiyon kapması sonucu menenjit oluşur.
Menenjiti oluşturan stafilakog ve pnömokoglar sağlam kişilere bulaştıklarında boğaz bölgesinde saklanarak hastalık öncesi latent devirlerini yaşarlar. Vücuda bulaşması ve hastalığın ileri seviyeye ulaşması 3-7 arasında olmaktadır.
Bu bakteriler hasta kişi ile yakın temas sonucu hava yolu ve dudak teması ile olabilmektedir. Bu bakteri ve virüsler hava partikülleri içinde yada damlacıkların içinde havada bulunabilmekte ve diğer kişilere bulaşabilmektedir.
Hastalık normal bir grip gibi seyir etmekte fakat gripten daha hızlı ilerleyerek daha vahim durumlar oluşturmaktadır. Hastalığın teşhisinde enfeksiyonun hızlı yayılması (2-6 saat te belirginleşmesi) haricinde ense sertleşmesi, ışığa hassasiyet, sese hassasiyet, havale, şuur kaybı, konsantre eksikliği gibi durumlar ile menenjit ten endişelenmelidir.
Hastalığın tam tanısını bel bölgesinden alınan BOS sıvısında bulunan enfeksiyonel hücrelerin varlığı ile kanıtlanmış olur.
Hastalığın tedavisi olmasına rağmen ölümler görülmekte (%20) yada bazı kalıcı sakatlıklar olabilmektedir (%20) fakat büyük oranla hastalık erken teşhisle birlikte sorun yaşanmadan atlatılmaktadır. Kalıcı sakatlıklar Beyin fonksiyonları ile alakalı olduğu için kişi yaşamını hayatı boyunca etkiler. Sağırlık bunlardan en önemlileridir. Dikkat dağınıklığı, konsantrasyon eksikliği, mantıksal hesaplamalarda yavaşlama ve geç öğrenme de bu sonuçlardan bir kaçıdır.
Hastalığın tedavisi teşhisle enfeksiyon etkeninin neden kaynaklandığı bulunarak yapılır.
Virüs kaynaklı menenjitin; ilaç olarak tedavisi olmamakla birlikte istirahat ile iyileşme beklenir. Çünkü kullanması düşünülen antibiyotikler sadece bakteriler üzerinde etkilidir. Vücut savunmasına destek olmak için penisilin ve ağrı kesici alınarak vücuda destek olunabilir.
Bakteri kaynaklı menenjit; ölüm ve kalıcı sakatlıklar meydana getirebilir. Erken teşhis önemlidir. Vücuda alındığında boğaz bölgesinde saklanır ve vücudun savunmasız olduğu bir anda hızlı bir şekilde kana karışarak beyin zarına ulaşır. Bakteri kökenli menenjit tedavisinde antibiyotikler kullanılarak hastalık rahatlıkla atlatılabilinir.
Mantar kaynaklı menenjit; vücut savunması kötü olan kişilerde mantarlar beyin zarında enfeksiyon oluşturarak menenjite sebep olurlar. Yine ağrı kesici desteği ile istirahat ile iyileşme sağlanır.
Muhammed Harun BAYRAM
