Doğal Maden Suyu
Halkımızda bazı yanılgılar vardır. Maden sularına, soda adını vermektedirler. Fakat arasında çok büyük fark vardır. Doğal maden suyu yer altı su rezervlerinden elde edilen toprak altında bulunan mineraller ve iz elementlerle bünyesinde barındıran besleyici bir formdur. Sodanın tanımı ise tamamen yapay olarak hazırlanmış asli görevi yemek sonrası hazmı kolaylaştırmaya dayalı bir formdur. Soda daha çok Amerika da üretilmekte olup burada yaşayan halk tarafından kullanılmaktadır.
Doğal maden suları toprak altında bulunduğu zaman diliminde depolandığı, geçtiği yerlerdeki toprak katmanlarındaki zengin mineral ve iz elementleri bünyesine alır. Her maden suyu aynı mineral içeriğine sahip değildir. Fakat özellikle tercih edilen bileşimde sodyum miktarı az olup magnezyum miktarı fazla olan formlardır.
Doğal maden sularının içeriği şu şekildedir;
Anyonlar ;
Florür --> dişlerin yapısına katılarak koruma ve bakımını
Bikarbonat --> sindirim sırasında midede bulunan fazla asitliği nötralize ederek rahatlamayı
Klorür --> sindirim kanalında Cl ihtiyacında, sinirsel iletimde, kan basıncından sorumludur.
Katyonlar;
Kalsiyum --> kemiklerin yapısına katılarak ileri yaşlarda görülecek osteoporoz un önlenmesinde.
Magnezyum --> iyi bir uyku, güçlü bir kan dolaşımı ve depresyondan korunmak için gereklidir.
Potasyum --> sinirsel iletimde görevli olduğu için potasyum alımı nöronlara gerekli potasyum kaynağı
Sodyum --> terleme ile atılan sodyumun geri alınmasında
Demir --> Oksijen taşınmasında görevli demirin alınmasında sorumludur.
Su içeriği ise günlük sıvı ihtiyacını karşılamaktadır. Salt olarak maden suyu içmek önerilmemektedir. Yalnız günlük 2,5 L olan su ihtiyacının belli kısmını maden suyundan karşılamasında bir sorun yoktur.
Bilim çevrelerinde maden suyunun maksimum tüketilme miktarlarında tartışmalar mevcuttur. Bazı diyetisyenler günlük 1 L içmeyi önerirlerken, bazı diyetisyenler 600 ml de bu miktarı sabitlemektedirler.
Bu tartışmaya biraz nokta koyacak açıklamayı Amerikan Obezite Birliği yapmıştır. AOB’ne göre Bir insanın günlük olarak günlük 600 ml den fazla maden suyu tüketimi sakıncalıdır. Bu yaklaşık olarak (bir şişenin 200 ml olduğunu varsayarsak) 2-3 şişeden fazla tüketmenin sakıncalı olduğu anlamına gelmektedir.
Verilerden yola çıkılarak Doğal Maden Suyunun tüketiminin gelişmişlik seviyesini gösterdiğini söyleyebiliriz. Avrupa’da yıllık kişi başına düşen maden suyu miktarı 150 litre iken bu gelişmemiş ülkelerde tek haneli rakamlara düşmektedir. Ülkemizde ise 2007 verilerinde göre kişi başına düşen maden suyu tüketimi 6 litredir.
Maden suyunu asitli olduğundan dolayı midede hazmı kolaylaştırdığı yanlış bilinen bir konudur. Maden suyunun aslında asitli olduğu doğrudur yalnız bünyesinde bulunan aitlik içerikteki CO2’dir. Çözünmüş halde bulunan CO2 asit özellik göstermektedir. Dilde bulunan tat tomurcukları ile etkileşime girmesi ve reseptörleri uyuşturması içimi kolaylaştırdığı için tercih edilmektedir. Fakat hazım kolaylığı sağlayan madde alkali (baz) olan bikarbonattır.
Maden suyu tüketiminde nedenleri ile dikkat etmesi gereken kişileri sıralarsak;
Böbrek Hastalıkları Olanlar, böbrek yetersizliği vb karakterize olan kişiler kanda bulunan toksik, atık, metabolizma ürünlerini atmakta zorlanmaktadırlar. Maden suları içeriklerinde bulunan maddelerin yukarıda saydığımız gibi faydalı olmalarında rağmen böbreklerdeki eliminasyonlar biraz yorucu olmaktadır. Böbrekte meydana gelen herhangi bir sorunu daha fazla etkileyebilir.
Kilolu ve Kalp Damar Rahatsızlığı Olanlar; Kilolu kişilerde hacim ve damarlanma bakımından normal kişilere göre daha fazladır. Kan daha fazla miktarda pompalanmak daha fazla yol almak zorundadır. Bu sorun kalbin daha çok çalışmasına sebep olmakta buda angino pektorise kadar varan kardiyolojik sorunlara sebep olmaktadır. Maden suyunun içinde bulunanlar kalp kaslarının hassasiyetini arttırdıkları düşünülmekte ve bu sebeple kilolu, kalp damar rahatsızlıkları olan kişilerin en fazla bir şişe içmeleri önerilmektedir.
Tansiyon Hastaları; Tansiyon hastalarının kan derişimlerinde bulunan maddelerin az olması gerekmektedir. Çünkü yüksek derişim daha fazla suyu kendisine çekmesine sebep olmaktadır. Tansiyon hastaları damarlarında bulunan fazla suyu ilaçlar vs ile atmaya çalışarak kanın damar çeperine olan basıncını azaltmayı hedeflemektedirler. Maden suyunda bulunan yoğun elementer içerik ise damarlarda bulunan suyun dışarıya atılımını zorlaştırmaktadır.
Bunca yararı olan maden sodası içmek bir lüks değil aslında bir ihtiyaçtır...
Muhammed Harun BAYRAM
