BIO2013
Dr. Mahmut TOKAÇ
Şikago Uluslararası Biyoteknoloji Kongre/Fuarı İzlenimleri
Biyoteknoloji konusunda dünyanın en önemli etkinliklerinden biri olan ve 22 – 25 Nisan 2013 tarihleri arasında ABD’nin Şikago kentinde gerçekleştirilen Uluslararası Biyoteknoloji Kongre/Fuarı’na (BIO International Convention 2013) Türkiye, Sağlık Bakanı Dr. Mehmet Müezzinoğlu başkanlığında, kamu yetkililerinden ve özel sektör temsilcilerinden oluşan geniş bir heyetle katıldı.
65 ülkeden 16.000′i aşkın katılımcının bulunduğu Uluslararası Biyoteknoloji Kongre/Fuarı kapsamında Türkiye geniş bir stantla yer aldı. Türkiye standının açılışı Sağlık Bakanı Müezzinoğlu tarafından yapıldı. Kongre/Fuar boyunca uluslararası yatırımcılarla önemli temaslar yapan Sağlık Bakanı ve diğer yetkililer Türkiye’deki yatırım fırsatlarıyla ilgili bilgi verdi.
Kongre/Fuar kapsamında, Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı İlker Aycı’nın moderatörlüğünde bir panel gerçekleştirildi. Panelde, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan “Türkiye İlaç Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı” hakkında Sanayi Genel Müdürü Süfyan Emiroğlu bir sunum yaptı. Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü İbrahim Uslu yeni teşvik sistemi ile ilgili detaylı açıklamalarda bulunurken Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Ekonomik Araştırmalar Başkan Yardımcısı Dr. Hakkı Gürsöz ise ilaç sektörünün mevcut durumuna ve Türkiye’deki yatırım ortamına ilişkin bir değerlendirme yaptı.
Kongre/Fuarın ikinci gününde BIO Bakanlar Oturumu’nda konuşan Sağlık Bakanı Müezzinoğlu, Türkiye’nin dünya ilaç pazarında 16. , AB pazarında ise 6. sırada yer aldığını, biyoteknoloji alanında da söz sahibi olmak istediğini belirterek yatırımcıları Türkiye’ye davet etti.
Türkiye’nin ilk kez geçtiğimiz yıl katıldığı kongre/fuara bu yıl da Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı’nın organizasyonu ile Türkiye’den Sağlık Bakanı Dr. Mehmet Müezzinoğlu başkanlığında, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, TÜBİTAK TİTCK gibi kamu kuruluşlarının üst düzey yetkilileri, AİFD ve İEİS gibi sivil toplum kuruluşları ve firma temsilcilerinden oluşan bir heyet katıldı.
Kongre/fuar’a katılan ve Türkiye standında yer alan özel şirketler ise şunlardı: Abdi İbrahim, Koçak Farma, Nobel, Deva, İlko, Mene Research, Dr. Zeydanlı Hayat Bilimleri, Bio Istanbul İSLAB idi. Neutec ise kongre/fuarda ayrı bir stantla yer alan tek Türk ilaç firması idi.
Türkiye standı biyoteknolojik ürünlerden çok ilk gün yapılan açık büfe yemek ve baklava ikramıyla fuar alanının en çok ilgi gören stantlarından biri oldu. Stantta yer alan katılımcı firma yetkilileri çeşitli görüşmeler ve bağlantılar gerçekleştirdi. Ülkemiz açısından çok faydalı olduğu tartışmasız olan kongre/fuar esnasında Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı İlker Aycı’nın söylemlerinden sanki bundan sonraki kongre/fuarlara artık destek vermeyecekleri izlenimi ediniliyordu ki bu son derece yanlış olur. Özellikle son dönemlerde zaten darboğazda olan ilaç sanayinin 2015 yılında Dünya ilaç pazarının %20’sine ulaşması beklenen biyoteknolojik ürünler alanında yatırımlar yapmalarına vesile olabilecek bu tür organizasyonlara katılımını kolaylaştıran bu desteklerin devamı gerçekten önemlidir.
Dikkatimi çeken bir başka husus da Neutec firmasının ayrı bir standının olması idi. Stant en az Türkiye standı kadar ilgi gördü. Görsel anlamda güzel dizayn edilen stantta özellikle dev ekranda yapılan tanıtımlar, firmanın tanıtımı yanında ülkemizin tanıtımını da yapması açısından önemli idi. Ancak sayın Sağlık Bakanı Müezzinoğlu’nun Türkiye’de biyoteknoloji alanında Ar-Ge faaliyetleri yapan tek Türk firmasının standına gereken önemi vermediği izlenimini doğuracak şekilde çok hızlı bir şekilde ziyaret etmesi, bence olumsuz bir durumdu. Halbuki kongre/fuar boyunca görüşme trafiği en yoğun olan iki kişiden biri TİTCK başkanı Saim Kerman, diğeri ise Neutec firmasının sahibi Mahmut Bilgiç idi.
Kongre/fuar esnasında bazı katılımcılar, Neutec firmasının ayrı standının olmasını eleştirmekteydiler. Firma yetkilisi, Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansına birlikte olmasını teklif etmelerine rağmen olumlu cevap alamadığını bildirdi. Belki daha geniş bir alanda birlikte olsa daha iyi olurdu ama bu şekliyle de faydalı idi.
Neutec firmasının Yıldız Teknik Üniversitesi bünyesinde kurduğu Biyoteknoloji Ar-Ge Merkezi ve Ege Üniversitesi Argefar Araştırma Merkezi ile birlikte oluşturduğu araştırma kliniği ve ürün geliştirme laboratuarları ile yıllardır dillendirdiğimiz ama bir türlü hayata geçirildiğine şahit olamadığımız üniversite-sanayi işbirliğinin mükemmel örnekleri olduğunu görmek benim için büyük bir mutluluk kaynağı oldu.
Bu arada İstanbul Kalkınma Ajansı tarafından desteklenen ve 6 üniversitenin işbirliği ile hayata geçirilecek olan, özgün ilaç keşfi, ilaç geliştirilmesi, ilaç sektörüne bilgi ve teknoloji aktarımı konularında çalışacak bir teknoloji merkezi olarak planlanan İlaç Temel Araştırmalar Merkezi’nin (İTAM) kuruluş haberi bekli de en güzel haberlerden biriydi. Bu merkezin yeni molekül keşfi, ilaç temel araştırmaları, üniversite-sanayi işbirliği ağının kurulması ve Türkiye’nin araştırma altyapısının geliştirilmesinde önemli rol oynayacağını düşünmekteyim.
Yaşanan global rekabet ve güncel koşullara bağlı olarak Türkiye’de de dünyadaki gelişmelere paralel şekilde biyoteknolojik ilaçların keşfine ve üretimine geçilmesi zorunlu gözükmektedir. Bu alanda çalışmalar yapan firmalara devlet desteği çok önemlidir. Kore bu konuda önümüzdeki en mühim örnektir.
