Yeni Performans Yönetmeliği

Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof.Dr.Eyüp Gümüş aile hekimliğinden performans yönetmeliğine kadar açıklamalarda bulundu.

Yeni Performans yönetmeliğiyle ilgili önemli değişikliklere dikkat çeken Prof.Dr.Gümüş, özellikli ve riskli işlemlerin puanlarını arttıracaklarını ve branşlar arasında ücret açısından dengeyi sağlayacaklarını belirtti. Uygulamanın şu an simüle edildiğini ve Temmuz ayında hayata geçeceğini belirten Gümüş, hemşirelerin de ek ödemelerinde artış yapacaklarını söyledi.

Performans Yönetmeliğiyle ilgili uzun süreden beri yapılan çalışmaların sonuna gelindi. Maliye Bakanlığından da onay geldi. Genel olarak performansta ne gibi değişiklikler oldu?

Genel olarak bir düzensizlik vardı. Aynı branştan bir genel cerrah A hastanesinde X kadar ücret alıyorsa, aynı işi yapan başka bir genel cerrah başka bir hastanede farklı bir ücret alıyordu. Çünkü hastanenin ortalaması, performansı da bu hesaplamada etkili olduğu için doktorun kendi gayreti orada zafiyete uğruyordu ve daha az ücret alıyordu. Şimdi, yeni çalışmayla, o branşla ilgili Türkiye ortalamasını da dikkate alarak bir düzenleme yapıyoruz. Yani hastane bazında, genel sekreterlik düzeyinde önce herkes ortalama bir değeri alacak. Tabii ki performans yine olacak ama iyi iş yapan doktor da az ücret almamış olacak. O branşla ilgili adaletli bir dağılım hazırlıyoruz. İkincisi, özellikli işlemlerin puanlarını biraz daha artırıyoruz. Yani hekim çok özellikli bir iş yapıyorsa bunun biraz daha puanlarını artıracağız. Diyelim ki hekim 8 saat poliklinik yaparak iyi ücret alabiliyor, ama aynı puanla ameliyata girerek 20 gün takip eden bir hekim ameliyat yapmamayı tercih ediyor.

Yani özellikli bir cerrahi girişimle aynı saate denk gelen bir poliklinik uygulamasında puanlar cerrahiyi seçecek tarzda mı ayarlanacak?

Poliklinikle o puanı sağlayamayacak. Sonuçta, kamuda çalışan çok nitelikli hekimlerimiz var. Bunların tabii ki maddi işin çok doğru yapılması lazım.  Yani tekrardan değerlendireceğiz. Bunlar organ nakli, üst düzey kanser cerrahisi gibi bizim kamuda ihtiyaç duyduğumuz alanlardaki hekim kadrolarının güçlenmesini sağlamak için bunu yapmak durumundayız.

Bir de risk söz konusu sanırım. Mesela cerrahi branşların riskli ameliyatlar var. Onların da üniversiteler de dâhil olmak üzere yapılmadığını görüyoruz.

Evet. Burada bu ameliyatların artması noktasında puanları buna göre revize edeceğiz. Sadece performansta değil, aynı zamanda kalite kriterlerini de birleştirerek kliniklere yaptığı hizmetlerde hastane kalitesinin yanında klinik kalite sistemini de getiriyoruz. Örneğin; genel cerrahi kliniğini ölçeceğiz; yaptığı işler, ameliyatlar mortalite, morbidite, işlerin kurallara uygun olup olmadığı ile ilgili ayrıca bir çalışma yapıyoruz. Bunların birbiriyle örtüştüğü,  iyi iş yapan merkezlere de klinik katsayısı olarak da ayrı bir puan vererek o kliniği ödüllendireceğiz. Yani yapılan işin değerini tekrar tespit edeceğiz ve değerlendireceğiz. Özellikli işlerde puanı artıracağız. Burada özellikli işlemlere doğru bir yaklaşım olacak. Ayrıca, aynı branştan hekimlerin çok uçuk rakamlar almalarının önüne geçecek, asgari müşterekte birleştirecek şekilde düzenleme getireceğiz.

Peki, klinisyenlerden en az alanın ortalamasıyla en fazla alanın arasındaki fark ne kadar olacak?

Şimdi birçok hastanede adeta sabit döner gibi döner alan bir grup var. Neden? Gönderdiğimiz hastane çok yoğun çalışan bir hastane değil ama biz onu göndermişiz, örneğin; Urfa’nın veya Samsun’un bir ilçesine. Bunları da düşünüyoruz. Sonuçta oradaki nüfus populasyonu burada çalışan hekimin ciddi bir performans yapmasına engel teşkil ediyor. Buralardaki hekimleri de destekleyecek bir sistem getiriyoruz. Onların da belli bir rakamın üzerinde almalarını sağlayacak şekilde asgari müşterek getireceğiz.

Yapılan düzenlemeler hekimlerdeki adalet duygusunu tekrar yerine getirecek düzenlemeler mi olacak?

Bu çalışmada branş dernekleri, eğitim ve araştırma hastanelerindeki çeşitli komisyonlarla geniş bir grup çalışması yapıldı burada. Oranlar geldi ama bir simülasyon istedim. Birkaç hastaneyi göreyim, neydi ne oluyor diye. Doğrudan uygulamaya girmeyelim. Çünkü burada bu sefer mağduriyetler de olabilir. Bir kişi 10 bin alırken 9 bin lira almasını da istemiyoruz. Bu bakımdan bu puanların örneğin; İstanbul’da 2 tane Eğitim Araştırma Hastanesi, taşrada bir  ilçe devlet hastanesi ve yine Ankara’da yedi sekiz tane de hastanede dağıtılmış döner sermayeleri var. Mart,  Nisan, Mayıs ayını baz alarak yaptığımız düzenlemeyi simüle ediyoruz. Yani yeni sistemde tekrar kimin ne kadar aldığını göreceğiz. Hemşire arkadaşların durumu ne oluyor? Çünkü yeni döner sermaye de yarın sağlık personelimizin başta hemşireler olmak üzere onların da taban katsayılarının biraz daha artırılmasına çalıştık. Çünkü hemşire arkadaşlarımız çok yoğun çalışsalar da aldıkları para belli bir limitin üzerine geçemiyordu. Orada da klinik performansı ile ilişkili bir ek bir katkı daha hemşire arkadaşlara çalıştık bunları tekrar bir simülasyonla görelim dedik.

Ne zaman uygulamaya geçecek yeni sistem?

Temmuz başında veya Temmuz ayı içerisinde aktive edebiliriz. Şu anda her şey hazır. Tabii burada bir özellik daha var. Bu döner sermaye hesaplamalarında biz EKOBS dediğimiz Ek Ödeme Bordro Sistemi içerisinde alıyoruz. Merkezden artık hesaplamalar yapacağız. Çünkü hastanede farklı uygulamaları olabiliyordu, yanlışlıklar olabiliyordu. Bütün hastanelerin puanları merkeze gelecek EKOPS sistemi üzerinden. Bir sistem üzerinden bunu bütün hastanelere açtık. Hastaneler şu anda giriyorlar her türlü performansları, yapılan işlemleri. Bizim Kamu Hastaneleri Kurum Başkanlığımız bunları değerlendiriyor ölçüyor ve girilen puanlara göre de biz döner sermayeyi sistem üzerinden hesaplayacağız, ilan edeceğiz. Bütün Türkiye’nin döner sermayesi merkezden yapılmış olacak.

Mesleki sorumluluk sigortası katsayılarına göre de bir düzenleme olabilir denmişti. Onunla ilgili durum nedir?

Şimdi onunla ilgili bir değerlendirme tekrar yapıyoruz. Yani branşları risk gruplarına göre bir sınıflama yaptık. Burada tabii ki bu mesleki sorumluluk sigortası da bir parametre. Yaptığı işin riski yüksek olan branşları biraz daha destekleyici tarafa doğru aldık. İşte bütün bunları değerlendireceğiz. Sonuçta tabii her hekimlik branşı diyelim kendine göre riskli kabul eder. Beni neden ikinci düzey koydunuz, diyebilir.  Yani üroloji diyelim ikinci düzey ama büyük ameliyat yapıyor. Bunları biz tekrar değerlendireceğiz. İşte bu simülasyonla bu yeniden formülize etmiş olduğumuz performans sisteminin şu andaki durumu ile gelecekteki durumunu değerlendireceğiz.   

Hekimlerin TUS’taki mesleki tercihleri giderek değişti. 10 yıl öncesi ile bu yılki çok farklı oldu. Kadın doğumlar 50’lerde almaya başladı. Hekimler hasta görmek istemiyor veya görse bile risksiz bir şekilde görmek isteyen bir sürece gidiyor. Hekim olarak bu gidişi nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu bilimlerin hem sigorta açısından, mesleki sorumluluk sigortasının üstlenilmesi noktasında Bakanlık olarak biz bir çalışma yapıyoruz. Hatta bunu hazine ile değerlendirdik. Bu onaylandı. Bakanlığın ödeyeceği bedeller de daha da artırılıyor. Özellikle risk grubu yüksek olan branşlarla ilgili. Hazine de buna onay verdi. İkincisi performans. Özlük hakları konusunda gece gündüz çalışacak uğraşacak, hayatını adayacak oraya, hatta mahkemelerde sürünecek hiç kimse istemez. Bu bakımdan o mesleğin teşvik edilmesi noktasında tıpda uzmanlık noktası konusunda performans da bunlardan bir tanesi. Bizim yeniden bu branşlarla ilgili hekimlerin iyi performans almaları noktasında çalışmamız var.

Riskli işlemlerin puanlarını arttırıyoruz demiştiniz

Özellikle riskli iş yapanların tabanlarının iki kat artırılması noktasında yani organ nakli gibi, özellikle kanser cerrahisi gibi uygulamalarda bunu yapacağız.

SGK’nın tanımladığı özellikli işlemlerle ilgili mi?

Ek olarak biz yeniden revize ediyoruz. Bunların tabanları 8 bin ise 16 bine çıkararak, 9 bin lira alıyorsa 18 bin lira alması. Çünkü ne kadar çok organ nakli yaparsa yapsın tavan limitleri var, performansta 9 bin liraya takılır. Ama bunu biz teşvik ediyorsak veya özel sektör de bundan 5 tane yapıyorsa bundan 30 bin lira alıyorsa bizim bunu aşmamız lazım. Bu bakımdan da maliye ile uzlaşımız var. Riskli olan ve özellikli olan branşlarda çalışan hekimlerin tavan limitlerini iki katına çıkarıyoruz. Yani bu hekim döner sermayeden 18 bin lira alabilecek duruma gelecek.

Kaynak: Dr. İbrahim Ersoy/Medimagazin