Panax Ginseng

Familya: Araliaceae (Sarmaşıkgiller)

Kullanılan Kısımları: Ginseng radix (Kökü)

Panax genusunun farklı türlerinden elde elden ürünler ‘Ginseng’ olarak tanımlanır. Bunlardan en çok bilineni Kore ginsengi (Panax Ginseng)’ dir. Ginseng tarımı genellikle küçük alanlarda ve hemen hemen hiç makine kullanılmadan yapılır. Tarım alanı olarak bol gölgeli ağaçlara ya da yapay olarak gölgelendirilmiş topraklara ihtiyaç vardır. Tohumdan üretilen Ginseng’ler ekildikten 4-7 yıl sonra olgunlaşır. Olgunlaşan bitkilerin kökleri ilkbahar ve sonbaharda topraktan çıkarılır, kurutulmuş köklerinden drog hazırlanır. Hoş bir tadı vardır.

Cinse verilen Panax ismi ‘her şeyi iyileştiren’ anlamına gelmektedir. M.S 1. Yüzyıldaki bir Çin metnine göre Ginseng Kökü; zihni güçlendirici, irfan ve bilgeliği arttırıcı bir şifalı bitki olarak tanımlanmaktadır. Yaşam gücü verdiğine, yaşamı uzattığına inanılması nedeniyle çok değer verilen bir drogdur. Çin’de ve Kore’de geleneksel olarak, Ginseng yapraklarının sindirimi kolaylaştırıcı çay şeklinde sunulduğu da bilinmektedir.

 Amazon yerlileri aborjinler, Panax Ginseng’in stresi azaltmaya yardımcı olduğunu keşfederek savaş zamanı kabile savaşçılarına kullandırmışlardır. Aynı zamanda fiziksel, kimyasal ve biyolojik strese karşı vücudun dayanıklılığının arttığını gözlemlemişler ve savaş zamanı Panax Ginseng’in bu özelliğinden de faydalanmışlardır.

Avrupa’ya ilk defa Fransız gezgini Jean de Thevenot tarafından getirilmiştir. Fransız kralı 14. Ludwig’in de çok değer verdiği bir tıbbi bitki olmuştur. 17. Yüzyıldan itibaren Avrupa’da da  yaygın olarak kullanılmaya başlamıştır.

Panax Ginseng'in Faydaları

Son yirmi yılda bilim adamlarınca Panax Ginseng’in insan vücudu üzerindeki etkileriyle ilgili araştırmalar, onun vücut üzerinde bir kaç değişik şekilde etki yaptığını bilimsel olarak ortaya koymuştur. Yapılan bu araştırmalara göre Panax Ginseng; karaciğeri, alkol tüketiminin, toksik ve çeşitli hastalıkların etkisinden korumaktadır. Deney ve araştırmalar; Panax Ginseng’in vücudun protein, nükleik asit sentezi, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını uyardığını göstermiştir. Ginseng aynı zamanda vücut tarafından üretilen veya dışardan alınan toksik maddelerin metabolizmasını ve vücuttan atılmasını da hızlandırmaktadır. Bu yüzden Panax Ginseng karaciğer sağlığını korumakta ve karaciğer hücrelerinin yenilenmesini kolaylaştırmaktadır.

Araştırmalar, Panax Ginseng’in stresi azaltıcı ve hatta yok edici etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artıran bir bitkidir. Zihni güçlendirmekte, radyasyon veya radyasyon (ışın) tedavisinin yol açtığı hücre tahribatını azaltabilmektedir. Bu yüzden ışın tedavisi gören hastalar için faydalı olabilir. Stres, depresyon veya diğer sert ve olumsuz koşullar altındaki vücut metabolizmasını koruyan ve bağışıklık sistemini destekleyen tonik etkiye sahiptir.

Panax Ginseng kandaki şeker, lipit ve kolesterol seviyesi üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle şeker hastaları için de yararlı bir besin takviyesidir. Anemiye (kansızlık) iyi geldiği yönünde araştırmalar mevcuttur. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve kalp damar sistemi üzerinde olumlu etkisi vardır.

Yan Etkileri

Panax Ginseng'in yan etkileri konusunda çeşitli raporlar yayınlanmıştır. Ancak bu yan etkilerin destekleyici bir temele dayanmadığı ve droğun bilinen bir yan etkisi olmadığı kararına varılmıştır (Blumenthal ve ark., 1998). Yapılan çalışmalar sonucunda desteklenen bir rapor, bu yan etkilerin dozla ilişkili olarak geliştiğini ve normal etkili dozun yaklaşık bin katı seviyesinde görülebildiğini göstermiştir (Chandler, 1998).

Feyza DEMİR