Ömrümüzün önemli kısmı: "Uyku Bozuklukları"

İnsanoğlu ömrünün üçte birini uyuyarak geçirir. Hatta bir kimsenin uyku kalitesi, uyanık olduğu saatlere de tesir eder. Gelelim hem nimet hem de zaman külfeti olan uykumuzun problemlerine…

Uyku apnesi: Genelde horlamayla birlikte görülür. Horlamada rol oynayan boğazdaki daralma daha da belirginleştiğinde, havayolunun tamamen tıkanmasına, nefesin kesilmesine (apne) yol açar. Gürültülü horlamalar arasında nefesin, dolayısıyla horlamanın uzunca bir süre (10 saniyenin üstünde) durması, sonrasında tekrar nefes alma ve gürültülü horlamayla devam eden bu durum, uyku sırasında sık tekrarlarsa tıkayıcı uyku apne sendromu (obstrüktif uyku apne sendromu) olarak adlandırılır. Kilo vermek, uyku apnesini tam olarak iyileştirmese de, hafifletebilir.

Narkolepsi: Belirtileri, gündüzleri aşırı uyku eğilimi ve kısa süreli uyku ataklarıdır. Bu uyuklamalar esnasında rüya görmek ve rüya benzeri halüsinasyonlar görmek narkolepsi uyarı işaretidir. Diğer belirtiler; gülme veya öfke gibi hislerle beraber oluşan kasların kontrolünün kaybı (katapleksi) ve uyku paralizi adı verilen, uyandıktan sonra hareket edememe halidir. Tedavide uyarıcı ilaçlar tercih edilir.

Huzursuz bacak sendromu: Uyku ya da istirahat esnasında (otururken veya yatarken) bacaklarda hissedilen rahatsızlık, huzursuzluk, hareket ettirme ihtiyacı olarak tanımlanır. Uyuşma, karıncalanma bazen de tam olarak tanımlanamayan bir his oluşur. Oturma ya da uzanma gibi hareketsiz durumlarda ortaya çıkar veya daha da kötüleşir. Yürüme, germe gibi hareketlerle kısmen ya da tamamen düzelir.

İnsomnia(uykusuzluk): Uykuya dalamama veya gece boyunca uykuyu sürdürmede zorlanma, normalden daha erken uyanma ve gün boyunca yorgun olmakla tanımlanan insomnia, çoğunlukla başka problemlerin belirtisidir. Stres,uyarıcılar,ses,ışık gibi etkenlerle tetiklenir.

Kaliteli uyku için :

Uykulu hissetmeden yatağa gitmeyin.

Her sabah aynı saatte kalkın.

Düzenli olarak tüm gece uykusuna sahip olmaya çalışın.

Yatağınızı sadece uyku amacıyla kullanın.

Öğle yemeğinden sonra kafein almayın.

Yatağa aç girmeyin, ancak yatma vaktine yakın saatlerde ağır yemek de yemeyin.

Yatak odanızı sessiz, karanlık ve hafif soğuk duruma getirin.

Basit ve kökeni bilinen uykusuzlukta melisa, tıbbi papatya gibi fitoterapötikler ya da lavanta gibi aromaterapötikler kullanılabilir. Ama ciddi uyku problemlerinde farmakolojik yöntemler kullanılmalıdır.

Bunlarla birlikte, çağımızın en çok yapılan yanlışları arasında, doğal uyku programınızı değiştirmek yani gündüz uyuyup gece çalışmak yer alıyor.Oysa ABD'de yapılan araştırmalar; gece uykusunun alternatifi olmadığını, özellikle hücrelerin yenilenmesini sağlayan melatonin hormonu seviyesinin pik yaptığı gece iki üç arasının mutlaka uykuda geçirilmesi gerektiğini kanıtlamıştır. Diyabet, obezite, depresyon hatta ciddi psikozların bile ‘’gece uyumamak’’la ilişkisi saptanmıştır.

 ‘’ Dinlensinler diye geceyi ve çalışsınlar diye gündüzü aydınlık kıldığımızı görmediler mi? İman eden bir kavim için elbette bunda birçok ibretler vardır.’’    NEML/86

Sümeyye CİHANGİR