Kadınlar daha çok risk altında
Safra kesesi taşlarının en sık kadınlarda ortaya çıktığını belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Mehmet Öztürk, “Sarışın veya beyaz tenli, çok doğum yapmış, kilolu kadınlarda görülmesinin yanında aynı zamanda hızlı kilo kaybı nedeniyle de oluşabiliyor” dedi.
Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Mehmet Öztürk konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada önemli noktaların altını çizdi. Op. Dr. Mehmet Öztürk, “Safra kesesi karaciğerin alt yüzeyinde, ona yapışık 50 ml hacmi olan armut biçiminde bir organdır. Safranın depolanmasını ve konsantre edilmesini sağlar. Karaciğerin ürettiği safra, kanallar yoluyla bu kesede birikerek, yemek sonrası özellikle yağlı gıdaların sindirimi amacıyla bağırsağa dökülür. Her 10 erişkinden birinde olan safra taşı özellikle 30 yaşından sonra kadınlarda daha sık görülmektedir. 60 yaşından sonra erkeklerin yüzde 10-15'inde kadınların yüzde 30-40'ında safra taşı oluşmaktadır.Safra taşı, safra kesesinde ya da safra yollarında safra içeriğinin yoğunlaşmasıyla oluşur.Safra taşı, genellikle safra kesesinin içinde oluşur fakat safranın bulunduğu her yerde safra taşı oluşabilir." Dedi.
SAFRA KESESİ TAŞLARI
Op. Dr. Mehmet Öztürk, iki çeşit safra kesesi taşı olduğunu ifade ederek, “Kolesterol Taşları; Safra taşlarının yüzde 80'ini oluşturur. Safra kesesi içinde kolesterol birikmesi nedeniyle oluşmuşlardır. Pigment Taşları; Safra taşlarının yüzde 20'sini oluşturur. Safrayı oluşturan elementlerden biri olan bilirubinin safra kesesinde birikmesiyle oluşmuşlardır.
Safra kesesinde tek taş olabildiği gibi yüzlerce taş da olabilmektedir. Safra kesesinde taşın tahribatına bağlı olarak zamanla enfeksiyon ve buna bağlı şikayet ve bulgular gelişir.
BAŞLICA ŞİKAYET VE BELİRTİLER
Yaygın karın ağrısı, Sırta ve sağ kürek kemiği altına yayılan ağrı, Karın sağ üst bölgesine vuran ağrı, Bulantı, kusma, ateş,Üşüme, titreme,Şişkinlik, hazımsızlık,Karında gaz artışı, geğirme, Yağlı gıdalara tahammülsüzlük
Safra kanalı taş ile tıkandığında ise: Sarılık, sarı cilt ve gözler, kil rengi dışkı, koyu çay gibi idrar. Şikayetler genelde ağır yağlı gıdalar yendiğinde ve geceleri başlar."
RİSK FAKTÖRLERİ
Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Mehmet Öztürk, risk faktörlerini ise şöyle sıraladı; “Kadın Olmak; Safra kesesi taşı ve iltihabı oluşması için başlı başına risk faktörüdür.Özellikle 5F bulgusu önemlidir: Kilolu olmak (FAT), Kadın olmak (FEMALE), Çok doğum yapmış olmak (FERTILE), Açık tenli ve sarışın olmak (FAIR), 40 yaş ve üzeri olmak (FORTY), Şişmanlık: Özellikle şişman kadınlarda görülür. Östrojen Hormonu (Kadınlık Hormonu): Hamilelik dışında östrojen hormon tedavisi (HRT), gebelik önleyici ilaçların kullanımı kolesterol ve safra miktarını artırarak taş oluşumunu provoke eder. Irk: Amerikan yerlilerinde daha sık. Cinsiyet: Kadınlarda 2 kat daha fazla. Yaş: 40 yaş ve üzeri olmak. Kolesterol düşürücü ilaçlar. Şeker Hastalığı: Yağ asitleri ve trigliseritler artar. Hızlı Kilo Kaybı: Karaciğerden safra yollarına kolesterol salgısı artar. Aşırı diyet yapmak. Mide küçültme ameliyatları, Mide bypass ameliyatları, İnce bağırsakların bir kısmının ameliyat ile çıkarılması, İlaçlar; Gebelik önleyici ilaçlar, Hormon tedavisi (menopozda),Kolesterol düşürücü ilaçlar, Ceftriaxone adlı antibiyotik, İdrar söktürücü ilaçlar, Uzun süre sadece damar yolu ile beslenme (TPN), Karaciğer sirozu, Omurilik yaralanmaları (Felç ve yatalak olmak), Crohn Hastalığı"
Safra kesesi taşı ve iltihabının tanısının Ultrasonografi,Detaylı muayene,Kan tetkikleri, MRCP, ERCP, BT (Bilgisayarlı Tomografi) ile mümkün olabildiğini kaydeden Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Mehmet Öztürk, tedavi konusunda safra kesesinin cerrahi Laparoskopik (Kapalı) Yöntem veya Klasik (Açık) Yöntem ile alınması olduğunu sözlerine ekledi.
Kaynak: IHA
