Hamilelik ve Folik Asit
Yeşil yapraklarda yaygın olarak bulunmaktadır. İsmi Latinceden( folium= yaprak) gelir. Folik asit en fazla yapraklı yeşil sebzeler, bira mayası, karaciğer, böbrek, yumurta, zarı alınmamış tahıllar, ceviz, badem, fındık, fıstık, mercimek, ıspanak, yonca, mavi-yeşil alg (yosun), maydanoz, nane, kuru fasulye (baklagiller) ve tohumlu gıdalarda bulunur 1950'lerde bira mayasından ve karaciğerden ayrılarak elde edilmiştir. Folik asit metabolizması B12 vitamini metabolizmasıyla yakından bağlantılıdır. Folik asit merkezi sinir sisteminin işlemesinde hayati bir rol oynar. Folik asit incebağırsağın ilk kesiminde emilir, sonra karaciğere giderek orada metabolize olur. Folik asit, hücre yapı taşlarının, kırmızı kan hücrelerinin (alyuvarlar) ve sinir dokularının oluşumunda etkili oluyor. Gebelikte görülen kansızlığın en büyük sebebi de folik asit eksikliğidir. Günlük yaşantımızda ateşli hastalıklar, dişlerdeki kanamalar ve plakalar için yardımcı bir tedavi olan folik asit, dişeti hastalıklarının tedavisinde de kullanılmaktadır. Yani ağız sağlığı konusunda da gerçekten önemli bir yere sahiptir.
Folik Asit Niçin Önemlidir?
Vücutta folik asit eksikliği varsa, hücreler bölünme ve çoğalma özelliklerini kaybetmektedir. Ayrıca bu eksikliğe bağlı olarak, gebelikte kansızlık ve bebeklerde gelişim bozuklukları gibi sorunlar da görülebiliyor.
Hamileliğin ilk haftalarında çocukta merkezi sinir sistemi için düzenleme oluşur. Daha sonra bundan hareketle beyin ve omurilik oluşur. Bu sürecin iyi sonuçlanması önemlidir, yoksa çocukta sakatlıklar oluşabilir. Bu sakatlıklar nöral tüp defektleri olarak isimlendirilir. Bu sakatlıklardan bir tanesi "açık omurga" veya spina bifida olarak da bilinir. O zaman çocuk ya bedensel özürlüdür veya zeka geriliğine de sahip olabilir. Bebek beyni olmadan da doğmuş olabilir. (anensefali). Böyle bir çocuk genellikle doğumdan hemen sonra veya doğduktan sonra ilk hafta içerisinde ölür.
Folik Asit Dozu:
Folik asidin önerilen günlük dozları yaş ve cinsiyete göre değişiyor. Hamilelerde gereken günlük miktar bebeğin gereksinimi nedeniyle iki katına yükseliyor. Hamilelik sırasında folik asit eksikliğine bağlı olarak, bebeklerde bazı doğumsal anomaliler görülebiliyor. Sigara ile folik asit arasında ise ilginç bir bağlantı var; çünkü sigara dumanının, akciğer hücrelerinde folik asit noksanlığına neden olan akciğer kanseri oluşumunda rol oynadığı düşünülüyor. Düzenli alkol kullananların da folik asit noksanlığına neden olarak akciğer kanseri oluşumunda rol oynadığı düşünülüyor. Düzenli alkol kullananların da folik asit gereksinimi artıyor.
Bu nedenle kadın veya erkek sigara içen ve/veya düzenli alkol alan kişilerin de günde 400-800 mcg folik asit tüketmeleri onları çeşitli hastalık risklerinden koruyacaktır.
Her bir folik asit tableti 800 mcg (mikrogram) folik asit ve 25 mcg (mikrogram) Vitamn B12 içermekte olup, ek gıda olarak yemeklerle beraber yetişkinler günde yarım veya 1, anne adayları ise 1 tablet alabilirler.
Hamilelikte Folik Asit Kullanımı:
WHO (Dünya Sağlık Organizasyonu) kadınlara, özellikle hamileliğin ilk 3 ayında mutlaka her gün 400 mcg folik asit kullanmalarını tavsiye etmektedir.
Folik Asit Fazlalığı:
Vücuttan çinko atılımını artırır.
Folik Asit Kullanmaya Ne Zaman Başlanmalıdır?
Hamile olmadan önce, ekstra folik asit yutmaya başlarsanız akıllıca davranmış olursunuz. Örneğin doğum kontrol hapını kullanmayı hamile kalmak istediğiniz için bırakacağınız zaman, aynı zaman da folik asit tabletleri yutmaya başlayabilirsiniz. Her zaman tam olarak başarılı döllenmenin gününü tahmin etmek mümkün değildir. Fakat göz önünde bulundurmanız gereken folik asit kullanımına döllenmeden en az dört hafta önce başlamanızın çok uygun olmasıdır. Böylece doğmamış çocuğun gelişimi için önemli olan dönemde (özellikle döllenmeden sonraki ilk 4 hafta) vücudunuzda yeterli folik asit bulunmasını sağlamış olursunuz. Folik asit kullanmaya hemen hamile kalmayı başaramamış olsanız dahi devam edin.
Ve Folik Asiti Kullanmayı Ne Zaman Bırakılmalıdır?
Merkezi sinir sistemindeki bu sakatlıkları önlemeye yardımcı olmak için, döllenmeden 8 hafta sonrasına kadar ekstra folik asit kullanmak faydalı olur. 28 günlük siklusta sizin son menstruasyonunuzun (adet günü) ilk gününden sonra 10 haftadır.
ÜLKÜ ALKO
