Çocuklarda BT ne zaman, nasıl yapılmalı?
Tanısal görüntülemede bilgisayarlı tomografinin (BT), erişkinlerde olduğu kadar çocuk yaş grubunda da kullanılıyor. BT çekimlerinin klinik açıdan yararlı olmasına rağmen, özellikle radyasyona yetişkinden daha duyarlı olan çocuklarda, potansiyel kanser riski nedeniyle zaman zaman gündeme geldiğini belirten Radyoloji Uzmanı Dr. Esra Çay, çocuklarda bazı hastalıkların tanısında, takibinde ve bazı acil durumlarda BT’nin hayat kurtarıcı olabildiğini söylüyor.
Çalışmalar, çocukların yetişkinlere göre BT çekiminde daha hassas olduğunu ortaya koyuyor. Çocuklarda BT çekimleri sonrası kanser gelişim riskini değerlendiren araştırmalar, lösemi ve beyin tümörleri ile maruz kalınan radyasyon dozu arasında doğru orantı gösteriyor.
Dr. Esra Çay, “Son yıllarda BT teknolojisindeki önemli gelişmeler sayesinde erişkin ya da çocuk, tüm yaş gruplarında, çok daha kaliteli görüntüler çok daha düşük X ışını dozlarında elde edilebiliyor. Ayrıca cihaz teknolojisindeki gelişme çocuklarda yetişkinlerden farklı protokoller ile çekim yapılabilmesine izin veriyor ve böylece çocukların maruz kaldığı doz daha da azaltılıyor. Güncel BT cihazlarında çocukların kiloları ve anatomik yapılarına uygun şekilde otomatik olarak düşük doz verilmesini sağlayan “otomatik doz kontrol” sistemi gibi sistemler bulunuyor” diyor.
ÇOCUKLARA BT YAPTIRIRKEN BUNLARA DİKKAT
Çay, bireysel risk/fayda dengesinde kişiye sağlayacağı fayda fazla ise BT’nin uygun şekilde kullanılabileceğini belirtiyor ve aileleri BT çektirmeden önce aşağıdaki noktalar konusunda uyarıyor:
• BT inceleme klinik olarak gerçekten gerekli ise yapılmalı.
• Radyasyon dozu çocuğun yaşı ve ağırlığı dikkate alınarak en düşük doza ayarlanmalı.
• Tetkik sadece incelenmesi gereken bölgeyle sınırlandırılmalı.
• Birden fazla tetkik yapmaktan kaçınılmalı.
• Çekimler çok gerekli olmadıkça tek fazlı olarak yapılmalı ve gereksiz tekrarlardan uzak durulmalı.
• Mümkünse alternatif tanı yöntemleri (ultrasonografi, rezonans görüntüleme) kullanılmalı
NTVMSNBC
