Balneoterapi
Balneoterapi ve Balneoloji günümüzde ilaç tedavilerini dozunu azaltmada, hastalığın gidişatının kontrol altına alınmasında, kaliteli bir yaşam ve yaşlanma sağlanmasında ciddi sonuçlar elde edilmiş yardımcı ve destekleyici tedavi yöntemidir.¹
Balneoloji bilim dalı ve meyvesi olan Balneoterapi aslında halk arasında amatörce uygulanan fakat profesyonel olarak tanımlandırılması çok fazla bilinmeyen sağlık tedavisi uygulamasıdır. Balneoterapiyi daha iyi anlamak için bazı terimleri bilmemiz gerekiyor.
Balneoterapi: Banyo ile tedavi²
Balneoloji: Banyo Bilimi²
Balneum: Banyo²
Peloid: Doğal jeolojik ve/veya biyolojik olaylar sonucu oluşan yer altı ve deniz kaynaklı organik ve/veya inorganik maddelerdir.³
Termal Su: >20 santigrad olan su²
Mineralli su: >1gr/L mineral olan su²
Termo-mineralli su: Termal ve Mineralli sudur.²
Balneoterapinin geniş kapsamlı tam tanımı ise; ‘’Banyo ile tedavi Termal ve / veya mineralli suların, peloidlerin ve gazların belirli bir yöntem ile uygun doz ve sürede kür tarzında tedavi amaçlı kullanımıdır.’’²
Burada dikkatinizi çekecek bir ayrıntı olduğunu düşünüyorum, ‘’sıcak su ve mineralli kaynak’’ kaplıca programlarında olan bir hizmettir. Peki, kaplıca demek Balneoterapi demek midir?
Kaplıca balneoterapi, akupunktur, psikoterapi, klimaterapi, diyet, masaj vb. programları bünyesine alan daha geniş bir tedavi programıdır. Ve balneoterapi bunlar içerisinde bir uygulamadır. Fakat buna rağmen kaplıcalar ‘’balneolojik kaynaklarda kurulan kapalı tesislerdir’’. Aksi ise düşünülemez.²
Balneoterapi yöntemleri external ve internal olmak üzere 2’ye ayrılırlar. Eksternal uygulamalar termomineral su, gaz ve peloidlerle yapılan banyo ve bunların lokal uygulamalarıdır. İnternal uygulamalar ise içme, inhalasyon, lavaj ve irrigasyonlar, vücut boşluklarına yapılan tampon şeklinde lokal uygulamalardır.⁴
Peki, Balneoterapi nasıl uygulanmaktadır?
3 farklı uygulanma yolu bulunmaktadır.
-İnhilasyon yolu ile
-İçme kürleri ile
-Banyo uygulamaları ile tedavi gerçekleştirilmektedir. ²
Banyo Uygulamaları:
a-BANYO VE KÜVET UYGULAMALARI
-Tam Banyo ya da ¾ banyo
-Yarım Banyo (göbek sınırına kadar)
-Lokal Banyo (ilgili organ)
b-SÜRME PAKET UYGULAMASI
peloidler (mineralli toprakların sıcak bir şekilde hastaya sıvamak suretiyle uygulanması)
c-DUŞLAR
Tazyikli TermoMineral Su Uygulaması ²
Yarım yada lokal banyo yapılmasının nedeni suyun sıcaklığından dolayı hastada hipertermi görülme ihtimalidir. Ayrıca istenmeyen hidrostatik basınçtan korunarak kontrendikasyonları engellemek için tercih edilmektedir. ²
BT planlamasında Banyo uygulamalarının cilt üzerindeki primer etkilerinin de hesaba katılması gerekir. İlerleyen yaşla birlikte deri duyarlılığında bozulma (hipertermal banyolarda risk), deri turgorunda azalma (hipertonik tuzlu su banyolarında risk!) ve elastikiyet kaybı ve kılcal damarların zedelenebilirliğinde artış (özellikle su altı tazyikli duş uygulamalarında risk) gibi değişikliklerin göz önünde tutulması gerekir.⁵
Balneoterapinin dâhili uygulamaları ise termal den çok mineralli suların alınmasıdır. Kaynağından direk içilebileceği gibi şişelenmiş halde bize ulaşan ve de içerik olarak belli standartlarda olan maden sularından istenen periyotta ve dozda içilmesi ile dâhili balneoterapi uygulanmış olur. ²
Standart kimyasal içeriğe uyan 24 soda markasından olumlu sonuçlar veren 19 tescilli marka bulunmaktadır. Kimyasal içeriği emilebilme, yeterlilik endikasyonları göz önüne alınarak belirlenmelidir.[⁶-⁷]. Olumsuz reklamdan kaçındığımız için markaların içeriklerini değerlendirmeyi sizlere bırakıyoruz. Bunun yerine yararlanacağınız verileri içeren http://www.ivek.org.tr/dogal-maden-suyu-738h.htm makalemize bakabilirsiniz.²
“Termomineral su banyolarının etkin ve güvenilir olduğuna dair cesaretlendirici bazı kanıtlar bulunmaktadır. Balneoterapi kas iskelet sistemi hastalıklarında etkinliği göz ardı edilmemesi gereken alternatif/tamamlayıcı bir tedavi yöntemidir.²
Ankilozan Spondilit’te balneoterapinin etkili olduğu görülmüştür.⁸
Balneoterapi mevcut faydalarının yanı sıra başka tedavilerle gösterdiği uyum açısından da son derece önemlidir. Gerek cerrahi işlemler, gerekse medikal diğer tedavilerin hemen tümü ile uyumlu bir seyir izler ve sağaltımın başarısını belirgin bir oranda arttırır.⁹
Son yıllarda tıp doktorlarının başta SPA and Wellness olmak üzere sıcak su ve şifalı çamur tedavileriyle daha fazla ilgileniyor olmaları da balneoterapiye dikkati daha da yoğunlaştırmıştır.⁹
Kaynaklar;
1- balneoterapi.com
2-Dr. Kerem Gün Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AB - Balneoteropötik Ajanların Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Alanında Kullanımı
3-http//turkiyekaplıcalar.com
4- İstanbul Universitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi 2006 Fzt. Seçil Özkurt – Fibromiyaljide Balneoterapi Etkinliği
5-Selçuk Özdogan1, Erkan Kaya1, Ali Hikmet Kayar 1, Mehmet Zeki Kiralp 1, Muhammed Erdal21 Cildiye Kliniği, Estetik İnternational Estetik ve Cerrahi merkezi, Bursa Asker Hastanesi, Bursa 2 Etimesgut Asker Hastanesi, Ankara,Türkiye.-- Karagülle Z. Kaplıca Tedavisi, Balneoterapi, Hidroterapi. Beyazova M., Kutsal G. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon.
Ankara: Güneş Kitabevi, 2000.
6-Petraccia L, Water, mineral waters and health. Clin Nutr. 2006 Jun;25(3):377-85. Epub 2005 Nov 28.
7-Sabatier M. Meal effect on magnesium bioavailability from mineral water in healthy women. Am J Clin Nutr 2002;75:65–71 ;
8- Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 35 (3) 131-136, 2009
9-Dr. Hamid Aydın Balneoterapi Makalesi
Muhammed Harun BAYRAM
