Amber

Amber (Ak Amber, Ambra Grisea) Kaşalot Balığı (Physeter macro cephalus L., Physeteridea) nın iyice hazmedemeden dışarıya attığı maddelerin su yüzeyinde kuruması ile oluşur. Çin, Japon, Madagaskar, Java ve Sumatra sahillerinde toplanır. Kül rengi, balmumu kıvamında, hafif kokulu ve isli bir alev ile yanan kitledir.

Amber iki farklı yolla elde edilir:

Birincisi kutuplara yakın bölgeler hariç bütün okyanuslarda yaşayabilen ‘Physeter macrocephalus ‘ isimli dev balinanın, denize attığı salgı muhteviyatındaki amberin denizden veya yakalanan balinalardan toplanması yoluyla; ikincisi doğrudan laboratuarda sentetik olarak sentezlenerek veya amber kokusu taşıyan bazı bitki özütleri, bir seri kimyevi işlemlerden geçirilerek. Balina kaynaklı amberin azlığı sebebiyle, günümüzde tüketilen amberin çoğu, sentetik ya da yarı sentetik yollardan üretilmektedir.

Amberin Kullanımı:

Osmanlı İmparatorluğu döneminde kalp kuvvetlendirici, iştah açıcı, hazmı kolaylaştırıcı ve bilhassa afrodizyak (cinsel gücü arttırıcı) olarak macunların içine katılmak veya mercimek büyüklüğündeki parçanın kahve ile kaynatılması ve kahvenin içilmesi şeklinde geniş bir biçimde kullanılmıştır. Doğu ülkelerinde halen de kullanılmaktadır. Bugün bu drog memleketimizde bulunmamaktadır.

Gündelik Hayatta Amber Kullanımı:

Küçük parçalara bölünerek aparatların bulunduğu kahve fincanlarında ve hamam taslarında kullanılıyordu. Afrodizyak etkisi dışında misk-i amber adı verilen güzel kokusu da bu tarz kullanımlarda etkili oluyordu.

Günümüzde Amber:

Amber, genellikle parfüm yapımında kullanılan koku veren bir bileşiktir. Amber, normalde koyu kahverengi veya siyah renktedir. Hava, güneş ışığı veya deniz suyu ile temas ettikten sonra rengi giderek açılır ve açık kahverengi, sarımtırak bir hâl alır.

Muhammed Uğur POYRAZ