Altın Likit: Argan Yağı
Saf argan yağı, içerdiği antioksidan bileşikler sayesinde kardiyovasküler sistem rahatsızlıklarını önlemek için tercih edilen bir yağdır. Argan yağı Avrupa’da “Altın Likit” adıyla isimlendirilebilmektedir.
İçerdiği minör bileşiklerin (tokoferoller, steroller ve polifenoller) in vitro etkisi gözlemlenmiş ve LDL düzeylerinde istenen olumlu bir etki oluşturduğu saptanmıştır. Kandaki lipid düzeylerinin kalp rahatsızlıkları üzerindeki etkileri bilinmektedir. Bu sonuçlar da kardiyovasküler rahatsızlıkların önlenmesi için argan yağı kullanımını gündeme getirmiştir.
Argan yağı özellikle güneybatı Fas’ta bulunan endemik bir ağaç olan Argania spinosa (Sapotaceae), argan meyvelerinden elde edilir. Soğuk pres yöntemi ile elde edilen yağ, kozmetik sanayinde de oldukça sık kullanılmaya başlanmıştır. İçerdiği yağ bileşimi% 45 tekli doymamış yağ asidi ,% 35 çoklu doymamış yağ asidi, ve% 20 doymuş yağ asitleridir. Fenolik bileşikler (3.3mg/kg), steroller (295mg/100g) ve tokoferoller (637mg/kg) gibi minör bileşikler bakımından zengindir. Ayrıca antioksidan etkisinin, yüksek oranda içerdiği E vitamininden de ileri geldiği düşünülmektedir.
Yapılan çalışmalar argan yağının in vitro LDL oksidasyonu üzerine antioksidan etkiye sahip olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlar ilk kez ortaya koymaktadır ki argan yağ tüketimi insanlarda koroner arter tromboz riskine karşı lipid risk faktörlerini azaltmaktadır.
Argan yağı yukarıda da bahsettiğim gibi kozmetikte de çok sık kullanılmaktadır. Bilhassa saç ile ilgili ürünlerde ve anti-aging ürünlerde kullanımı yaygındır. Antioksidan özelliğinin yanı sıra cildi nemlendirdiği için kremlerde tercih edilir. Saçlarda besleyici, onarıcı ve yine nemlendirici olarak tercih edilir. Ancak argan yağının kuru yapılar üzerinde olduğu kadar sebum üzerinde de kontrol edici olduğuna dair ilginç bulgular mevcuttur.
Hakiki argan yağını piyasada bulmak biraz zor olabilmektedir. Piyasadaki yağların saf halde değil, katışık halde bulunması bizi dikkatli davranmaya mecbur bırakmaktadır. Argan yağı ülkemizde üretilememektedir. Bu nedenle çok ucuz ve emin olunmayan yerlerden temin edilen ürünlerde argan yağı oranı, tartışmaya açık bir nitelik taşıyabilir.
Kaynaklar:
http://www.clinicalnutritionjournal.com/article/S0261-5614%2804%2900050-0/fulltext
http://informahealthcare.com/doi/abs/10.1080/13880200500387083
Ayşe Esra GÜLER
