663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının
663 Sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre Kamu Hastaneleri Birliklerinin en geç Kasım ayı başına kadar kurulması gerekiyor. Ancak Sağlık Bakanlığı çevrelerinde Birliklerin Kasım ayı gelmeden, önümüzdeki aylarda kurulacağı ifade ediliyor. Yazarımız Hukukçu ve Tıp Doktoru Erkin Göçmen Kamu Hastaneleri Birliklerinin hukuki yapısının nasıl olacağını değerlendirdi.
Türk idare sisteminde, bakanlıkların teşkilat yapısı içinde, bağlı kuruluş adı altında, kimi yönlerden özerk yapılar olarak da nitelendirebileceğimiz çeşitli birimlerin kurulabilmesine imkan tanınmıştır. 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu (TKHK) da Sağlık Bakanlığının bağlı kuruluşu olarak tanımlanmıştır.
Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu
Sağlık Bakanlığı aynı zamanda sağlık hizmeti de sunan bir bakanlıktır. TKHK, Sağlık Bakanlığının sunacağı ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerini vermek üzere,hastanelerin ve ağız ve diş sağlığı merkezlerinin işletilmesi, faaliyetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetlenmesi amacıyla kurulmuştur.
Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu esas olarak hastane (ve ağız ve diş sağlığı merkezi) kurmak ve işletmekle görevlendirilmiştir. Kurum gerektiğinde bunları birleştirme, ayırma, nakletme veya kapatma yetkisine de sahiptir. Şüphesiz TKHK, bu hastanelerin faaliyetine ilişkin olarak gereken diğer yetkilere de sahiptir.
Kamu Hastaneleri Birlikleri
TKHK’na bağlı ikinci ve üçüncü basamak sağlık kurumları, il düzeyinde Kamu Hastaneleri Birlikleri kurularak işletilecektir. Kamu Hastaneleri Birlikleri (KHB) sadece il düzeyinde kurulabilecektir. Birden fazla ili kapsayan KHB kurulması mümkün değildir. Ancak bir ilde Birlik kapsamı dışında Sağlık Bakanlığı hastanesi veya ağız ve diş sağlığı merkezi (ADSM) bırakılmayacaktır.
Kimi illerde gerek hastane ve ADSM sayısının çokluğu gerekse bu kuruluşların büyük ölçekli olması sebebiyle gerektiğinde aynı ilde birden fazla birlik kurulabilecektir. Buna göre İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirlerde birden fazla Kamu Hastaneleri Birliği oluşturulması beklenmektedir. Birden fazla Birlik kurulan illerdeki birliklerden bir tanesi koordinatör KHB olarak tayin edilecektir. Yine Kararnamede belli bölgelerdeki birliklerden birisinin de koordinatör birlik olarak görevlendirilebilmesine imkan tanınmıştır.
İdarecilerin görevleri sona erecek
KHB kurulmasına ilişkin Sağlık Bakanı onayının alındığı tarihte ilgili birlik kapsamındaki sağlık kurumlarında bulunan baştabip, baştabip yardımcısı, hastane müdürü, hastane müdür yardımcısı ve başhemşire kadrolarında bulunanların da bu görevleri sona erecektir.
Kamu Hastane Birliklerinin Organizasyonu
KHB’nin idari yapısı Genel Sekreterlik ve Hastane Yöneticiliği olmak üzere iki ayrı birimden müteşekkil olacaktır.
Genel Sekreterlik
Genel sekreterlik, birliğin en üst karar ve yürütme organı olarak kurulmuştur. Birliğin yönetiminden genel sekreter sorumlu olacaktır. Birlik bünyesinde personel hareketleri de genel sekreter tarafından gerçekleştirilecektir. Bu düzenlemeyle genel sekreter birlik bünyesinden bir personeli bir hastaneden başka bir hastaneye atayabilecektir.
Genel sekreterlik bünyesinde üç ayrı başkanlık bulunacaktır. Bunlar:
a) Tıbbi hizmetler başkanlığı
b) İdari hizmetler başkanlığı
c) Mali hizmetler başkanlığıdır.
Hastane Yönetimi
663 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile geleneksel hastane yönetimi uygulamasına son verilmiştir. Yeni düzenlemede Kamu Hastane Birliğine bağlı hastaneler, hastane yöneticisi tarafından idare edilecektir. Hastane yöneticisi, il düzeyinde kurulan hastaneler birliği genel sekreterinin hastane ölçeğinde, görev, yetki ve sorumluluklarına sahip olacaktır.
Keza yeni düzenlemeye göre hastane yöneticisine bağlı olarak;
a) Başhekimlik,
b) İdari ve mali işler müdürlüğü
c) Sağlık bakım hizmetleri müdürlüğü kurulacaktır.
Kamu Hastaneleri Kurumu tarafından, birliklerin ve hastanelerin büyüklükleri dikkate alınarak, birlik ve hastanelerdeki yönetim görevleri tek kişiye verilebilecek veya hastanedeki müdürlüklerin sayısı dörde kadar artırılabilecektir. Buna göre küçük bir ilde hastaneler birliğinin genel sekterlik görevi ile idari ve mali hizmetler başkanlığı tek kişide toplanabilecektir. Yine bir hastanede hastane yöneticisi ile başhekimlik de aynı kişiye verilebilecektir. Benzer biçimde TKHK tarafından tespit edilen norm ve standardı aşmamak kaydıyla, ihtiyaçlar ölçeğinde KHB genel sekreteri tarafından belirlenen sayıda başhekim yardımcılıkları ve müdür yardımcılıkları da kurulabilecektir.
Sözleşmeli personel uygulaması
Kamu Hastane Birliklerinde genel sekreter, tıbbi hizmetler başkanı, idari hizmetler başkanı, mali hizmetler başkanı, hastane yöneticisi, başhekim, müdür, başhekim yardımcısı, müdür yardımcısı, uzman ve büro görevlisi kadrolarında personel sözleşmeli statüde istihdam edilecektir. Bu kadrolarda görevlendirilecek sözleşmeli personelde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda gösterilen genel şartlar aranmaktadır.
Sözleşmeleri kim imzalayacak
Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanı, genel sekreterle sözleşmeyi doğrudan yapacaktır. Ancak tıbbi hizmetler başkanı, idari hizmetler başkanı, mali hizmetler başkanı, hastane yöneticileri, başhekim ve müdürlerle genel sekreterin teklifi üzerine sözleşme yapılacak, uzman personel ile büro görevlilerinin sözleşmeleri ise genel sekreter tarafından yapılacaktır. Başhekim yardımcılarıyla başhekimin, müdür yardımcılarıyla ilgili müdürün teklifi üzerine hastane yöneticisi tarafından sözleşme yapılacaktır.
Sözleşmelerin süresi
Sözleşmelerin süresi iki yıldan dört yıla kadar olabilecek ve süre sonunda tekrar sözleşme yapılabilecektir. Sözleşmenin ekinde yer alan performans hedeflerindeki gerçekleşmelere bağlı olarak süresinden önce de sözleşmeler sona erdirilebilecektir. Sözleşmeli personelin haftalık çalışma süresi emsali Devlet memurları ile aynıdır. Sözleşmeli personel ihtiyaç halinde Kurumun ve Bakanlığın merkez teşkilatında süreli olarak görevlendirilebilecektir.
Diğer personel
Birliklerdeki diğer personel, 657 sayılı Kanun ve 4924 sayılı Eleman Temininde Güçlük Çekilen Yerlerde Sözleşmeli Sağlık Personeli Çalıştırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanuna tabi olarak çalışacaktır.
Başarısızlık sebebiyle genel sekreterin değişmesi halinde başkanların ve başarısızlığa sebebiyet veren hastane yöneticilerinin sözleşmeleri de kendiliğinden sona erecektir. Ancak bunlar yeni görevlendirmeler yapılıncaya kadar görevde kalacaktır. Yeni hastane yöneticisinin göreve başlamasından itibaren, ilgili hastane başhekimi, müdürleri, başhekim yardımcıları ve müdür yardımcılarının; yeni başhekim ve müdürlerin göreve başlamasından itibaren de yardımcılarının bir ay sonunda sözleşmeleri kendiliğinden sona erecektir. Sözleşmeleri bu suretle sona eren personel ile yeniden sözleşme yapılabilecektir.
Hastanelerin gruplandırılması
Hastaneler, tıbbi ve mali kriterler ile kalite, hasta ve çalışan güvenliği ve eğitim kriterleri çerçevesinde TKHK tarafından belirlenecek kurallara göre altı aylık veya bir yıllık sürelerle değerlendirmeye tabi tutulacak. Değerlendirme, kamu veya özel değerlendirme kuruluşlarına da yaptırılabilecek. Değerlendirme Birlik Genel Sekreterinin performansını da belirleyecek ve buna göre birlik başkanı görevde kalacak ya da kalmayacak.
Değerlendirme sonuçlarına göre hastaneler yukarıdan aşağıya doğru (A), (B), (C), (D) ve (E) şeklinde gruplandırılacak ve bir ildeki Hastaneler Birliğinin grubu, hastanelerinin ağırlıklı ortalamasına göre belirlenecek.Genel Sekreterin Görevine Son Verilmesi
Şu hallerde genel sekreterin görevine son verilecektir.
Kamu Hastane Birliğinin grup düşmesi
Kamu Hastane Birliğinin (D) grubunda devralınması halinde, üçüncü değerlendirmede üst gruba çıkarılamaması,
Kamu Hastane Birliğinin (E) grubunda devralınması halinde, ikinci değerlendirmede üst gruba çıkarılamaması,
Kamu Hastane Birliğinin bünyesindeki hastanelerden birinin ard arda yapılan iki değerlendirmede de grup düşürülmesi,
Kamu Hastane Birliğinin (E) grubu hastane ile devralınması halinde, ikinci değerlendirmede bu hastanenin bir üst gruba çıkarılamaması
Hastane Yöneticisinin görevine son verilmesi
Şu hallerde genel sekreterce hastane yöneticisinin görevine son verilecektir:
Hastanenin grup düşmesi,
Hastanenin (D) grubunda devralınması halinde, üçüncü değerlendirmede üst gruba çıkarılamaması,
Hastanenin (E) grubunda devralınması halinde, ikinci değerlendirmede üst gruba çıkarılamaması
Yönetim görevlilerinde aranan şartlar
Yeni düzenlemede yönetim görevlerine atanacak kişiler için asgari eğitim ve iş deneyimi şartı getirilmiştir. Bu şartlara uymayanların ilgili görevlere atanması mümkün değildir. Ancak düzenlemede iş deneyimi ifadesi açık değildir. Buradaki iş deneyimi deyimini atama yapılacak görevle ilgili deneyim olarak anlamak uygun olacaktır.
İVEK DERNEĞİ/ÖZEL HABER
Genel sekreter
Genel sekreter olabilmek için en az dört yıllık eğitim veren yükseköğretim kurumlarından mezun olmak ve kamu veya özel sektörde 8 yıl iş tecrübesine sahip olmak gerekir.
Tıbbi hizmetler başkanlığı
Tıbbi hizmetler başkanının, tıp alanında doçent veya profesör unvanlı tabip, uzman tabip veya tıp alanında doktora yapmış tabip veya hukuk, kamu yönetimi, işletme ve sağlık yönetimi alanında lisans, yüksek lisans veya doktora eğitimi almış tabip olması gerekir.
Hastane yöneticileri
Hastane yöneticisi olabilmek için en az dört yıllık eğitim veren yükseköğretim kurumlarından mezun olmak ve kamu veya özel sektörde en az 5 yıl iş tecrübesine sahip olmak şarttır.
Başhekim
Eğitim ve araştırma hastaneleri başhekiminin eğitim görevlisi tabip veya tıp alanında doçent veya profesör unvanlı tabip olması gerekir.
Eğitim hastaneleri dışındaki hastane başhekimlerinin uzman tabip veya tıp alanında doktora yapmış tabip veyahut hukuk, kamu yönetimi, işletme, sağlık yönetimi alanında lisans, yüksek lisans veya doktora eğitimi almış tabip olması gerekir. Yüz yatağın altındaki hastane başhekimlerinin tabip olması yeterlidir.
Ağız ve diş sağlığı ile ilgili hastanelerde başhekimin diş hekimi olması, başhekim yardımcılarının ise tıp, diş hekimliği veya eczacılık öğrenimi almış olması veya lisansüstü eğitim yapmış olmaları kaydıyla sağlık bilimleri lisansiyeri olması gerekir.
